TregimirrethkrijimittëAdemit ( Paqjaqoftë mbi të )
Nga Ebu Hurejra(Allahuqoftë I kënaqur prej tij) transmetohet se I Dërguari I Allahut ( Paqja dhe bekimi I Allahut qofshin mbitë ) ka thënë:
»خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ وَطُولُهُ سِتُّونَ ذِرَاعًا, ثُمَّ قَالَ: اذْهَبْ فَسَلِّمْ عَلَى أُولَئِكَ مِن الْمَلَائِكَةِ, فَاسْتَمِعْ مَا يُحَيُّونَكَ تَحِيَّتُكَ وَتَحِيَّةُ ذُرِّيَّتِكَ, فَقَالَ: السَّلَامُ عَلَيْكُمْ. فَقَالُوا: السَّلَامُ عَلَيْكَ وَرَحْمَةُ اللَّه, فَزَادُوهُ: وَرَحْمَةُ اللَّهِ, فَكُلُّ مَنْ يَدْخُلُ الْجَنَّةَ عَلَى صُورَةِ آدَمَ, فَلَمْ يَزَل الْخَلْقُ يَنْقُصُ حَتَّى الْآنَ. «
«Allahu e krijoi Ademin me gjatësi gjashtë dhjetë parakrahë, pastaj I tha: “Shko, e jepu “Selam”-
( thuaju: Paqe) atij grupi prej melaikesh(ëngjëjsh), dhe dëgjo se si do të tëpërshëndesin, (pasiajo do jetë) përshëndetja jote dhe përshëndetja e pasardhës vetëtu.” (Shkoi e u)tha: “es-Selamualejkum”-(Paqjaqoftëmbiju).(E atai) thanë: “es-Selamu alejke ue rahmetullah”-(Paqjaqoftëmbitydhemëshira e Allahut), duke shtuar: “…uerahmetullah”-(mëshira e Allahut). E kushdoqë do hyjënëXhennet, (do jetë ) nëformën(madhësinë) e Ademit, dhe se pas kësaj krijimi vazhdoi të pakësohej (zvogëlohej) deri tani.»(1)
Shpjegimi I fjalëve:
«آدَمَ-Al-edemeh »:e ai është babai i njerëzimit(Paqja qoftë mbi të). Dhe fjala «الأدمة el-Edemeh»dmth:izeshkët, dhe se « الآدمel-Ædem»tek njerëzit dmth:Esmer, ndërsa tek devetë dmth:bardhësi e theksuar. Është thënë:e bardha me të zezën, në dy kokërdhokët(esyve). I është thënë deves ë mashkull «آدم-Ædem» (I bardhë), ndërsa devesë femër «أدماء-Edmaa » (e bardhë).(2)
«ذِرَاعًا-Dhira’an»: parakrahu i dorës, e vjennëtëdyjagjinitë, mashkullore e femërore. Dhe ajo është pjesa që fillon prej bërrylit e deri tek rrënja e gishtittë mesëm të dorës.(3)
« سِتُّونَ ذِرَاعًا-gjashtëdhjetë parakrahë». Thotë "Ibn et-Ttijn": Qëllimiështëpërparakrahuntonë, pasiparakrahu i çdonjëritështësaçereku i tij, e nëse do tëishte (qëllimi) përparakrahun e tij (Ademit),dora e tij do kishteqenë e shkurtërnëkrahasim me gjatësinë e trupittëtij.
«يُحَيُّونَكَ-të përshëndesin» folje e kohëss ë tashme, prej foljes “përshëndetje”, dhe se ka kuptimin “es-Selam”. Thotë Allahu i Lartmadhëruar:
{وإذا حييتم بتحية فحيوا بأحسن منها أو ردوها إن الله على كل شيء حسيبًا}-
{E në se përshëndeteni (me selam) me ndonjë përshëndetje, atëher ë përshëndetni me më të mirë se ajo ose kthejeni (si) atë. Vërtetë që Allahu është ndaj gjithçka jep llogaritës.} (en-Nisa:86) Thotë "IbnKethijri": “dmth: Nëse u jepselammuslimani, kthejaniatij me (përshëndetjen) mëtë mire se salami që ka dhënë, ose ktheja niatij me të njëjtën (përshëndetje) siç te ka dhënë Selam.” (4)
«ذُرِّيَّتكَ-pasardhësit e tu»e ka origjinën nga folja – ذرأ – krijoi, e prej saj vjen fjala ذرية - pasardhës: e nënkupton: trashëgimtarët e dypërgjegjësve (xhindëve dhe njerëzve). Dhe se pasardhësi i dikujt: dmth ;djali i tij, e në shumës vjen me në dy forma “الذراري-dherarij”dhe -“ والذريات- dhurrijat”(pas ardhës).(5)
«السَّلَامes-Selam» (Paqja): Emëriardhurngakuptimi I fjalës “shpëtim” dhe se “es-Selam” është emër prej emra vetë Allahut të Lartësuar.(6)
« الْخَلْقُ-krijimi »:dmth ;krijesat, dhe qëllimi është për bijtë e Ademit.
« يَنْقُصُ-tëpakësohej »: prej pakësimit të diçka je, folje sipas modelit “nesara”, dhe mund të vijë kalimtare dhe jo kalimtare.(7)
Shpjegimi i hadithit:(8)
Në hadith ka tregues rreth krijimit të "Ademit".a.s., të cilin Allahu i Lartmadhëruar e krijoi me dy duart e tijtë nderuara, ku gjatësia e tij ishte gjashtëdhjetë parakrahë, dhese gjatë krijimit nuk ka kaluar në etapa siç janë etapa te bijve të tij, por atë e krijoi Allahu në formën në të cilën ai ishte.
Thotë "Ibn Haxheri": “Kuptimi se Allahu i Lartësuar e ka krijuar në formën në të cilën e krijoi në të, dhe se nuk kaloi gjatë krijimit në për etapat e as nuk u përgatit në faza brenda mitravesi pasardhësit e tij, poratë e krijoi Allahu .xh.sh. sinjë person të plotë e të për kryer që prej momentit në të cilin fryunë të shpirtin.
«E kush do që do hyjë në Xhennet, ( do jetë ) në formën( madhësinë ) e Ademit»dmth; me cilësinë e tij, dhe ky është argument se cilësitë e mangëta, singjyra e zezë e tëtjera si këto, do hiqen me hyrjennë Xhennet. Tek"Ahmedi" u ugjend (një transmetim) sipas rrugës së "Seid bin el-Musejjebit" e ky nga "EbuHurejre" “Merfuan”ingritur):
«كَانَ طُول آدَم سِتِّينَ ذِرَاعًا فِي سَبْعَة أَذْرُع عَرْضًا»-«Gjatësia e Ademit ka qenë gjashtëdhjetë parakrahë, me gjerësishta të parakrahë»:(9)
«dhe se pas kësaj krijimi vazhdoi të pakësohej(zvogëlohej)deritani »dmth: Se për çdo shekull, krijimi i tij (njeriut) sa i përket gjatësisë do jetë më i shkurtër, krahasuar me një shekull më parë, aq sa shkurtimi i gjatësis ë përfundoi me ardhjen e këtij Ummeti (epoke), dhe më nuk ndryshoinë lidhje me këtë.
Thotë "Ibn et-Tijn": “Fjala e tij « pas kësaj krijimi vazhdoi të pakësohej»tregon se ashtusiçdikushplaketpakngapak, dhe se kjonukkuptohetmesdyorësh e as dyditëshderisatëkuptohetkurtështohenditët, kështuedhekyligjpër “pakësim”-(zvogëlim).E ajo që e bën problematike këtë, është fakti se ajo qëshohim sot nga mbetjet e popujve të hershëm, si vend banimet e Themudit, kubanesat e tyre tregojnë se lartësitë e tyre (në pash) nuk ishin edhe aq të gjatë sa e tregojn ë renditjet emëhershme, por se gjithashtu nuk ka dyshim se epoka e tyre është e lashtë, me gjithatë periudha e cila ishte mestyre dhemes Ademit ,nuk është sa koh aqë ekziston mes(të fundittë) tyre dhemes të pari ttëk ëtij Ummeti.”
E shton "IbnHaxheri" -Allahu e mëshiroftë -: “ E nuk më është bërë mua akoma e qartë deri ta niajo me tëcilën të ma largojë këtë dilemë.”
Prej dobivet ë hadithit:
1. Plotësia e forces së Allahuttë Lart madhëruar, dheurtësi së sëtijab solute, duke krijuar çfarë të dëshirojë e tëzgjedhë këtë dojë.
2. Ligjshmëria e dhënies “Selam”, dhe se ajo është përshëndetja e ndjekës vetë Islamit, që prej Ademit( Paqja qoftë mbi të ) e deri tek Muhammedi (Paqja dhe bekimi I Allahut qofshin mbite ) dhe Ummeti (ndjekësit e) tij.
3. Në hadith ka tregues përhedhjen po shtëtëteorive Perëndimore të cilat kanë folur rreth origjinës së njeriut, duke gjuajturkot, ndërsa tekstet fetare e ka në treguar këtë duke e sqaruar atë deri në sqariminmë të hollësishëm, ashtu siç është bërë në këtë hadith e nëtëtjerësiky.
Referencat:
1) . “Sahih el-Buhari” me nr. (3326) dhe “Sahih el-Muslim” hadithi: (2841).
2) . “Mukhtar es-Sihah” ier-Razij-t, faq.10
3) . “Mukhtar es-Sihah”faq. 221, “Lisan el-Arab” (5/447). Shkronja “A-jn” ndarja “dh-el”.
4) . “Tefsijr ibn Kethijr” (2/324)
5) . “Mukhtar es-Sihah” ier-Razij-t, faq.220-221 me ndryshime.
6) . Referenca e kaluar, faq. 311.
7) . “Mukhtar es-Sihah” ier-Razij-t, faq.676 me ndryshime.
8) . Shiko: “Fet’h el-Barij Sherh Sahih el-Bukharij” i el-Askalanij-t (6/367).
9) . Transmeton Ahmedi (9/535), dhe e konsideroi Sahih ( tëSaktë ) sh. el-Albani,në “Mishkat el-Masabijh” nr. 5736.
Comments